Dashboard stedelijke regio’s: meer inzicht met minder data
De politiek kan meer doen met minder data als er een betekenisvolle structuur is voor het verzamelen en analyseren van data. We komen om in data. Zoveel data dat we door de bomen het bos niet meer zien. Dat levert weer een nieuw onderzoeksveld op: big data. Die wil trachten meer samenhang te ontdekken in al die data. Met big data krijg je wel meer inzicht, maar nog geen uitzicht op een duurzame toekomst. Het dashboard voor stedelijke regio’s biedt een betekenisvolle structuur voor politieke afwegingen over de transitieopgaven.
Het dashboard heeft als focus de essentiële voorraden die we nodig hebben om toekomstige generaties te voorzien van welvaart en kwaliteit van leven. De transitieopgaven verder brengen is niets anders dan nieuwe essentiële voorraden creëren en de stromen terugdringen die deze voorraden ondermijnen. We bouwen wind- en zonneparken, ontsluiten de ondergrond met geothermie, leggen warmtenetten aan. Als we er niet in slagen om de energiebehoefte flink terug te dringen, dan komt er aan het investeren in nieuwe energiebronnen en infrastructuren geen einde. Hetzelfde geldt voor stikstof- en fosfaatemissies en het bestrijdingsmiddelen gebruik. Een Natura 2000 netwerk voorkomt niet dat de biodiversiteit afneemt als die stromen niet substantieel verminderen.
Essentieel is een goede balans tussen investeren in nieuwe voorraden en het terugdringen van stromen die leiden tot achteruitgang van voorraden. Tussen economische groei, kwaliteit van leven en ecologische draagkracht bestaan positieve en negatieve terugkoppelingen. Investeren in de energietransitie, klimaatadaptatie en duurzame mobiliteit versterkt het vestigingsklimaat en de kwaliteit van leven. Er zijn ook negatieve effecten voor de gezondheid en biodiversiteit. Transparantie over deze positieve en negatieve effecten biedt de politiek handvatten voor het stellen van doelen en het maken van keuzes.
De ambitie is om het dashboard te beperken tot twaalf indicatoren voor elk van de drie onderdelen van het dashboard: economisch vestigingsklimaat, kwaliteit van leven en ecologische draagkracht. De kunst en uitdaging is om de juiste indicatoren te selecteren die de belangrijkste samenhangen en hefboomwerking laten zien. Dat kan als de keuze van de indicatoren in een maatschappelijke dialoog met wetenschap, politiek en publiek tot stand komen. De regio is het juiste schaalniveau voor het integraal afstemmen van de transitieopgaven. Elke regio is verschillend en kent zijn eigen dynamiek. Per regio kunnen de indicatoren verschillen. Het dashboard is flexibel en biedt de mogelijkheid om per regio andere keuzes te maken en accenten te kiezen.
Peter van de Laak
7 juni 2019
