LenM is regie kwijt over Omgevingswet

Vanwege een motie in de Tweede Kamer is de minister van Infrastructuur en Milieu gedwongen een voorstel uit te werken voor een Economische Effectrapportage (EER). Gemeenten worden verplicht om de omgevingsvisie langs de economische meetlat te leggen. Eerder stemde de Tweede Kamer tegen een motie om een Omgevingseffectrapportage te introduceren in de Omgevingswet, als opvolger van de MER. Maar nee, naast de MER kom er een EER. Geen integrale afweging dus, maar wel meer onderzoekslasten.

De motie die door VVD-kamerlid Hayke Veldman is ingediend vraagt aan de minister om vastgestelde omgevingswaarden door te rekenen op economische effecten als vestigingsklimaat, werkgelegenheid en mobiliteit. Die verplichting moet gelden voor omgevingswaarden die afwijken van landelijke normstelling. Een gemeenteraad die belang hecht aan de gezondheid van zijn burgers en strengere eisen wil stellen aan lucht-, geur- en geluidskwaliteit moet tevens inzicht geven in de gevolgen daarvan voor de werkgelegenheid. Zijn er wel betrouwbare data voorhanden die een dergelijke samenhang kunnen duiden?

In het ontwerp Besluit Kwaliteit leefomgeving (Bkl) is aan de hand van een zogenoemd ‘mengpaneel’ toegelicht hoe gevarieerd kan worden in verschillende kwaliteitsaspecten van de fysieke leefomgeving. Voor geluid, geur, bodem en trillingen kunnen strengere en minder strenge omgevingswaarden worden vastgesteld. Dit ‘mengpaneel’ moet straks dus worden uitgebreid met andere waarden, zoals werkgelegenheid, inkomen, concurrentiepositie. Voor zover de samenhangen tussen economie, milieu en gezondheid concreet zijn te duiden, wordt afwegen er niet eenvoudiger op. Ook de inzichtelijkheid van de Omgevingswet gaat er niet op voor uit.

Een meerderheid van de Tweede Kamer steunde de motie Veldman. Voor mij geen verrassing want met de laatste verkiezingen zijn de kaarten opnieuw geschud. De groene coalitie van partijen bestaande uit Christen Unie, D66, GroenLinks, Partij van de Dieren en SP, is uiteengevallen. D66 en Christen Unie gaan nu samen met de VVD. Tijdens een bijeenkomst van de VVM in februari van dit jaar vertelde Bob van Dijk, beleidsmedewerker milieu D66, dat er in de Tweede Kamer een duidelijk ja-en-nee kamp bestaat van partijen die heel positief of juist erg negatief zijn over milieueffectrapportage. Het uiteenvallen van de groene coalitie belooft niet veel goeds voor de MER, maar nu IenM de regie kwijt is ook niet voor de Omgevingswet.

Peter van de Laak
2 oktober 2017